Overige onderwerpen
We zijn in het nieuwe Patrimonio Nacional Museum dat is gebouwd in het Koninklijk paleiscomplex in Madrid. De Koninklijke collectiegalerie, gelegen in het hart van historie en kunst, herbergt een indrukwekkende collectie van culturele schatten uit het patrimonium van de Kroon en wordt een eerbetoon aan ons verleden. Elke hoek van deze galerie ademt historie uit, van de imposante wanden tot de meesterwerken die daar zijn ondergebracht.
Dit volledig hedendaagse werk werd ontworpen door de architecten Emilio Tuñón Álvarez en Luis Moreno Mansilla, en op 25 juli 2023 door de Koning en Koningin geïnaugureerd. De façade is gemaakt van gewapend betonnen pilaren die aan de buitenzijde zijn bedekt met granieten platen. Binnen is het verrassend ruim met natuurlijk licht en het uitzicht over het landschap buiten. Het gebouw heeft een totale vloeroppervlakte van 40.475m2, verspreid over 6 verdiepingen.
Het gekozen museummodel is lineair, met een aflopende hoofdroute die begint bij de entree die is gelegen tussen het Koninklijk Paleis, de Almudena Kathedraal en het museum zelf en eindigt op verdieping -3, op het niveau van de Campo del Moro-tuinen. Het heeft meer dan 3200m2 voor de permanente tentoonstelling en ruim 1300m2 voor wisseltentoonstellingen. Een bezoek is een reis door vijf eeuwen kunst en de geschiedenis van de koningen van Spanje, waardoor het een toonbeeld is voor de schoonheid, cultuur en geschiedenis van Spanje.
Toegang tot de tentoonstellingsruimtes is via een grote hellingbaan mogelijk. Vanaf de hellingbaan door de leuningen kijken, is de enige plaats waar de grote hoogte van het gebouw kan worden bewonderd. Ten tijde van de inauguratie waren de tentoonstellingshallen voor de collecties: verdieping -1 waar de werken uit de Habsburgse periode zich bevinden, verdieping -2 voor de emblematische stukken van de Bourbons en verdieping -3 waar de grote collectie koetsen is ondergebracht. De tentoonstellingsverhalen worden echter continu getransformeerd, dus hebben we veel wendbaarheid en flexibiliteit nodig voor het veranderen van deze ruimtes en het tonen van de grootsheid van de werken.
Toen de verlichting voor deze ruimte moest worden ontworpen waren architecten betrokken voor het leveren van het algemene verlichtingssysteem samen met de ervaren lichtadviseurs van ERCO. De projectopdracht bestond uit twee interventies: enerzijds het verlichten van de ommanteling en anderzijds van de inhoud.
Om de twee oplossingen te verenigen, werd een plafond dat was ontworpen, geproduceerd en geïnstalleerd door de afdeling Plafondarchitectuur van ERCO, tussen de balken gemonteerd. Dit plafond is gebouwd met een aluminium profiel, speciaal ontworpen voor deze ruimte, gehuisvest tussen de porticussen op een afstand van 50cm om het bovenste gedeelte vrij te laten voor installaties. Het ontwerp van het profiel was perfect bedacht. Het voldoet aan verschillende behoeften, zoals het ondersteunen van de plafondplaat die de installaties zou verbergen, het ondersteunen van verzonken rails waar de verlichting van de thema's plaatsvindt. Het is gemaakt met een specifieke inclinatie die de verlichting voor de ommanteling volledig zou verhullen.
De verlichting van de ommanteling is onvindbaar en wordt omgezet vanaf het bovenste deel van het profiel dat een lineair systeem met een specifiek optisch systeem omvat. Zo simuleren we het effect dat wordt gerealiseerd door natuurlijk licht dat de ritmes creëert van verlichte en donkere vlakken.
De verlichting van de thema's is ontworpen vanaf de uiteinden van de plafondkanalen waar de spanningsrails zijn ondergebracht, die de schijnwerpers zullen ondersteunen. Deze bevinden zich aan beide zijden van het kanaal om de werken vanuit de juiste hoeken en richting te kunnen benaderen. ERCO's verlichtingsdesign voor de Koninklijke collectiegalerie is ook op de integratie van licht in de architectuur gebaseerd. Op deze wijze integreren de gekozen armaturen discreet en elegant in de historische en architecturale structuur van de locatie, en respecteren ze de esthetiek en het erfgoed. Dit schijnwerpersysteem werd gekozen, omdat deze zeer flexibel kunnen worden gebruikt, waardoor toekomstige interventies of het wijzen van de organisatie en de visuele perceptie mogelijk zijn, afhankelijk van de wisseltentoonstelling.
Om de getoonde werken in deze emblematische ruimte te verlichten, moesten we de uitdaging het hoofd bieden van een architectuur van deze afmetingen, met hoogtes van 6 tot 8 meter en zeer diverse formaten en materialen van de betreffende stukken. We ontdekken grootschalige wandtapijten, koetsen, kostuums, wapenuitrustingen, vazen, enzovoorts.
Bij het kiezen van het product waarmee moet worden verlicht, moest rekening worden gehouden met deze vele formaten en volumes. Er werd een flexibele familie van schijnwerpers geselecteerd, die zeer wendbare eigenschappen heeft teneinde alle werken af te dekken. Dientengevolge, met dezelfde externe verschijning van het product, kregen we verschillende optische systemen voor de absolute beheersing van het licht. We kunnen de lichtsterkte variëren volgens de behoeften van het werk.
Voor ruimtes met hoge plafonds zijn smalle lichtbundels essentieel voor een groot visueel comfort. Daarom werden gesloten lenzen gebruikt, zoals narrow spot, spot en flood. Door ze de juiste richting en hoek te geven, verlichten en accentueren ze alleen de plaats van het werk en niet de rest van de omgeving. Ook de afstanden vanaf waar we projecteren, speelt een rol. Een grotere afstand vereist meer vermogen om vergelijkbare verlichtingssterktes te bereiken, vergeleken met kortere afstanden.
Dankzij de technologie van ERCO en de optische controle verblinden de schijnwerpers niet rechtstreeks. Een van de voor deze ruimte geleverde schijnwerpers is Eclipse InTrack met een lens voor contouren met scherpe randen met gebruik van de contourenbesturing. Deze schijnwerper maakt het mogelijk om vrij verstelbare en scherp afgebakende lichtbundels te realiseren. Door de lens gewoon te draaien, kan de bundeldiameter van spot (15°) tot wide flood (65°) oneindig worden versteld. Dat is met name geschikt voor het verlichten van zones met wisselend geëxposeerde producten.
De spectrale gevoeligheid van de objecten in de collectie dient individueel te worden bepaald. Een lichtspectrum met een lage beschadigingsfactor is volgens conserveringscriteria essentieel voor de presentatie van kunst. Leds van hoge kwaliteit garanderen dat ze uv- en IR-aandelen in het spectrum vermijden. We categoriseren werken met een lage fotosensibilisatie (geen beperkingen), gemiddelde fotosensibilisatie (200lx) en hoge fotosensibilisatie (50lx). En als een bepalende factor wordt rekening gehouden met de blootstellingstijd. Elk materiaal, van wandtapijten, manuscripten, textiel, olieverfschilderijen, polychromen, metaal, steen, moet op specifieke wijze worden verlicht.
In het bijzonder hiermee rekening houdend, wordt de inhoud behandeld met een meer scenografische verlichting, spelend met licht en schaduw, waarmee we verschillende aandachtsniveaus voor de bezoeker creëren. Met dit spel van contrasten markeren we bijvoorbeeld de sculpturale details van deze vier imposante Salomonische kolommen. Het licht tekent de details en gouden reliëfs van de as van de kolommen die zijn gedecoreerd met wijnbladeren en druiventrossen, en onthult het intense lapis lazuli blauw dat na de restauratie werd hersteld. De kolommen hebben een hoogte van 5,65 meter, dus gebruiken we spots met zeer smalle louvres, die essentieel zijn voor een groot visueel comfort. Ze maken het ook mogelijk om het licht alleen te richten op wat we willen benadrukken.
Dankzij de innovatieve technologie van de producten van ERCO bereiken we lichtbundels met een grote wendbaarheid, een variëteit aan wattages, groot visueel comfort en een specifieke besturing voor de armaturen door een enkele schijnwerperfamilie.
Met de ingezette schijnwerpers kunnen we het licht precies richten, vermijden we verblinding en beschermen de werken. Dat verzekert dat bezoekers de beste visuele ervaring krijgen. Energie-efficiënte leds met een uitstekende kleurweergave zijn essentieel om de juiste sfeer te scheppen in deze historische ruimte en de bedoelingen van de kunstenaars te behouden. Daarnaast zijn alle in dit systeem geïmplementeerde schijnwerpers DALI om absolute controle over de installatie te bereiken.
Concluderend is de Koninklijke collectiegalerie een indrukwekkend voorbeeld van hoe innovatieve verlichting een kunstcollectie naar nieuwe hoogtes kan tillen. Met de verlichtingsprincipes en keuze uit armaturen van hoge kwaliteit van ERCO werd een unieke bezoekerservaring gerealiseerd. Deze samenwerking tussen traditie en moderne technologie demonstreert dat verlichting een kunstvorm op zichzelf kan zijn, die in staat is om ons culturele erfgoed te verbeteren en beschermen.
