Kunsthal K21 (Statengebouw)

Het Ständehaus in Düsseldorf dat jarenlang eerst de zetel was van de Pruisische provinciale landdag en later het parlement van de deelstaat, heet nu K21 en biedt als onderdeel van de kunstcollectie van de deelstaat Nordrhein-Westfalen de moderne kunst een forum. Uwe Kiessler uit München was de architect die deze verandering van bestemming ontwierp en vertaalde: hij bevrijdde het bouwwerk uit de oprichtingstijd van ontstellende verbouwingen en inrichtingen, en bekroonde het met een onverschrokken koepelconstructie van staal en glas.

De verbouwingsmaatregelen resulteerden in het volgende ruimteconcept: de opnieuw in ere herstelde lichthal is bestemd als foyer en representatieve ruimte voor evenementen van de deelstaatregering. Rondom lopende galerieën ontsluiten op de verdiepingen de tentoonstellingsruimten van de collectie. De dakgalerie onder de koepel, alsmede een grote hal in het souterrain bieden optimale presentatieomstandigheden; ook voor kunstwerken met ongewone afmetingen.

Terwijl de tentoonstellingsruimten een nadrukkelijk neutrale achtergrond voor de kunstwerken bieden, straalt het historische trappenhuis in zijn oude luister. Opnieuw bewijst Kiessler in het Ständehaus zijn vaardigheid om fragmenten van historische architectuur met moderne concepten en vormen te versmelten.

De galerieën rondom het binnenhof krijgen gefilterd daglicht vanaf de zijkant door de originele vensters. Op vaste afstanden trekken 3-fasen-spanningsrails door de plafonds die met diverse Eclipse spotvarianten voor laagspannings-halogeenlampen worden uitgevoerd. Om de verlichting te kunnen aanpassen aan de tentoonstellingssituaties houdt de kunsthal een voorraad spots met verschillende karakteristieken aan, alsmede toebehoren, zoals filters en lenzen.

Het uniform toegepaste, op zich eenvoudige verlichtingsconcept van spots en spanningsrail, is zo flexibel dat de kunsthal daarmee vrijwel alle verlichtingstaken meester kan worden. Optimale resultaten stellen echter de zorgvuldige inrichting en het onderhoud van de verlichtingsinstallatie als voorwaarden. In de grote zaal van het souterrain verleent het sprankelende licht van de in smalle rasters omlaag gerichte spots het werk 'Hart van aren' van Katharina Fritsch een overweldigend effect. Eclipse wallwashers laten de wanden gelijkmatig licht uitkomen en bieden de ruimte breedte.

Juist voor grote plastieken biedt de dakgalerie een tentoonstellingsoppervlak met een bijzondere sfeer die in de buurt komt van de presentatie onder de blote hemel. Aan de koepelconstructie zijn naast de verduisteringszeilen ook spanningsrails gemonteerd, die Stella en Eclipse spots dragen voor gerichte verlichting van de kunstwerken.

De verlichte koepel maakt van de kunsthal een nachtelijk accent in het stadsbeeld van Düsseldorf. Vergelijkbaar met de glaspiramide van het Louvre bestond daarbij de taak om een filigreine, transparante structuur met licht tot leven te brengen. Daarvoor zijn richtbare Gimbal spots in het installatiekanaal aan de voet van de koepel gemonteerd, waarvan de bundels als strijklicht op het stalen skelet worden uitgelijnd.

Adres:
K21 Kunstcollectie in het Statengebouw
Ständehausstraße 1, 40217 Düsseldorf

Meer informatie voor bezoekers:
www.kunstsammlung.de/en

Architecten:
Kiessler + Partner, München
Planning draagconstructie:
Sailer Stepan en Partner, München
Thermische bouwfysica
en koepelbeglazing:
Richard Grün Instituut, Ratingen

Oppervlakten en ruimte-inhoud:
Nuttige oppervlakte: 8560 m², daarvan:
- Tentoonstelling: 5300 m²
- Kantoor: 190 m²
- Ontvangsthal: 700 m²
- Cafetaria: 140 m²
Brutoperceeloppervlakte: 13.670 m²
Brutoruimte-inhoud: 81.640 m³

Koepel
- Afmetingen: 44,50 x 53,40 x 10,66 m
- Glasoppervlakten: 3000 m²
- Kv-waarde Staatscourant: 0,89 W/m² K
- g-waarde 29,0%
- Lichttransmissie: 52,0%
- UV-transmissie: > 400 nanometer
- Geluidsbeschermingsklasse: 3

Bouwkosten: 49 miljoen euro