ERCO lichtoplossingen op maat voor een iconisch gebouw:

Voor de verlichting van de buitenruimte tussen het kleine toneel en het grote theater waren oorspronkelijk fluorescentielampen bedoeld in markante, conische betonlichamen aan de onderkanten van de plafonds. Deze „betonvulkanen” bleven bij de monumentale renovatie van de schouwburg behouden, maar werden van hedendaagse lichttechniek voorzien: gebaseerd op Kona schijnwerpers voor de buitenruimte werden in het kader van de service „ERCO individual” maatwerklichtoplossingen ontwikkeld (DALI regeling, LED 55W) die met de lichtverdeling spot gericht licht op de bodem plaatsen en daarbij met strijklicht ook het muurwerk van het sculpturale betonlichaam verlichten.

ERCO individual: innovatieve verlichtingsoplossingen in een bestaand monument

Een essentieel aspect voor het architectonische concept van de renovatie was de (re)constructie van de visuele referentie tussen het stadsgebied en de schouwburg. In overleg met monumentenzorg werd de ingang naar het grote theater duidelijk opener en transparanter vormgegeven. De getinte ruiten van de façade werden vervangen door helder glas. Ook de lichtsfeer van de nieuwe entreezone diende een uitnodigend en daarbij feestelijk effect te bewerkstelligen: in de avonduren genereert de nieuwe verlichting een sprankelend en van buitenaf zichtbaar, warm licht.

Daarom werd de volledige relighting uitgevoerd met LED-lichtwerktuigen met een warmwitte lichtkleur van 3000K. Bovendien mochten weerspiegelingen op de vensterfaçade het uitzicht van binnen naar buiten op het stadsgebied respectievelijk de tuin achter het gebouw niet verstoren. Daarvoor werden binnen, langs de glasfaçade van de foyer cilindervormige LED-plafondopbouwarmaturen (DALI regeling, LED 24W) geïnstalleerd die met „ERCO individual” met een zwarte antiverblindingsconus en bijzonder smalle straalhoek werden aangepast.

In de omloop die de nieuwe entreezone verbindt met de grote, representatieve foyer, werd het bestaande verlichtingsconcept met LED-inbouwarmaturen (DALI regeling, LED 24W) geoptimaliseerd: „De positie van de downlights hebben wij zoveel mogelijk gelaten, zoals deze was voorzien in het oorspronkelijke concept van 1970”, aldus lichtplanner Clemens Tropp.

„Door middel van de met het team van „ERCO individual” ontwikkelde nieuwe armaturen met de lichtverdeling spot hebben wij bewust eilanden van licht geschapen, die highlights op de vloer plaatsen en de stoffelijkheid van het tegelmozaïek nadrukkelijker uitwerken."

Nieuwe wallwashers met de verstelbare lichtuittreding ensceneren de grondig gerestaureerde wanden van zichtbeton van de omloop. De volledige verlichting van de foyer die is gerealiseerd met energiezuinige, duurzame en onderhoudsvrije LED-lichtwerktuigen, kan flexibel worden geregeld via DALI. „Verschillende lichtscènes voor de uiteenlopende toepassingen van de foyer, zoals ontvangst, pauze of een lezing, werden voorgeprogrammeerd en kunnen naar behoefte worden opgeroepen”, legt lichtplanner Clemens Tropp uit.

Als architectonische highlight geënsceneerd: de centrale zuil van de grote foyer

Bernhard Pfau organiseerde de grote foyer rondom een massieve, naar beneden conisch toelopende zuil die de in totaal 23 tot 15 meter lange, radiaal verlopende moerbalken van staalbeton draagt. Dit essentiële architectonische element werd in het kader van de renovatie zeer spectaculair verlicht. Tesis vloerinbouwarmaturen werden zo gemodificeerd dat deze op de bestaande posities rondom de zuil konden worden toegepast. Deze verlichten de sculpturale zuil alsmede de ribbenstructuur van het onderaanzicht van het plafond met een exact gedefinieerd verloop van onder naar boven en van het midden naar de buitenzijde.

Tussen de moerbalken van het betonribbenplafond werden – ook in het kader van de service „ERCO individual” gemodificeerde – Gimbal opbouwspots paarsgewijs geïnstalleerd (DALI regeling, LED 2x38W), waarvan het cardanische zwenkmechanisme het mogelijk maakt om de lichtbundel nauwkeurig uit te lijnen.

„Deze uitgekiende en in nauwe samenwerking tussen ons, de architecten en de lichtspecialisten van ERCO ontwikkelde maatwerkverlichting creëert een fantastisch lichteffect”, vertelt Clemens Tropp enthousiast.

„De betonnen moerbalken van het plafond lijken daadwerkelijk organisch uit de centrale zuil te groeien, wat de ruimte nu de grote geste verleent, die Bernhard Pfau daarvoor had bedacht. Tegelijkertijd valt door dit type verlichting de zwaarte van de massieve constructie weg.”