Ruimtelijke grenzen definiëren met licht
Licht maakt façaden en objecten 's nachts zichtbaar. Anders dan in de binnenruimte geven verlichte verticale vlakken buiten niet het gevoel van weidsheid, maar begrenzen ze de ruimte. Wallwashing biedt zo oriëntatie en schept visuele relaties - ook van binnen naar buiten. Voor een verticale vlak verlichting zijn vloerinbouwarmaturen of schijnwerpers geschikt met wallwasher- of breedstralerlichtverdeling.
Toegevoegde waarde van façadeverlichting:
- alle ruimte-elementen zijn goed zichtbaar
- begrenst de ruimtediepte
- zakelijke uitstraling van façaden en objecten
Vuistregel voor de indeling van een vlak verlichting
In de openlucht definieert een gelijkmatige verticale verlichting de grenzen van de ruimte. De wandafstand (a) van wallwashers dient daarvoor circa een derde van de hoogte van de ruimte (h) te bedragen. Voor een goede gelijkmatigheid in de lengte kan de armatuurafstand (d) van vloerinbouwarmaturen max. het 1,3-voudige van de wandafstand (a) bedragen (bij schijnwerpers is dat max. het 1,2-voudige).
a = 1/3 x h
d ≤ 1,2 tot 1,3 x a
Voor schijnwerpers resulteert daaruit een richthoek (γ) van ca. 55°.
γ = 55°
Tip voor de selectie van armaturen:
let bij vloerinbouwarmaturen op beschermingsgraad IP 68 en een aansluitkabel die in lengterichting waterdicht is. Dat voorkomt dat bij het afkoelen van de armatuur vocht de kabel binnendringt.
Hiërarchieën scheppen met licht
Ook over grote afstanden realiseert accentlicht visuele relaties in de buitenruimte. De zeer nauwkeurige verlichting schept waarnemingshiërarchieën door uitgebalanceerde contrasten en plaatst op die manier objecten vanuit de diepte op de voorgrond. Daarbij kan de duisternis worden gebruikt. Want al vanaf een verhouding van de verlichtingssterkte van 1:5 zijn contrasten duidelijk waarneembaar.
Toegevoegde waarde van accentverlichting:
- heldere waarnemingshiërarchie door verschillende verlichtingsniveaus
- effecten door strijklicht die de aandacht trekken
Vuistregel voor de indeling van een accentuerende verlichting
Façadearmaturen structureren verticale vlakken met op- of neerwaarts gericht licht. Hun strijklicht benadrukt bovendien de plasticiteit van materialen. Om de verblinding van voetgangers te vermijden, dienen armaturen met een lichtuittreding naar boven niet onder de ooghoogte (h) van de voetganger te worden gemonteerd.
h = ooghoogte
Voor de verlichting van vrijstaande objecten, zoals van bomen, is een opstelling (β) geschikt van drie armaturen, telkens met 120° verplaatst.
β = 120°
Tip voor de selectie van armaturen:
een goede antiverblinding verhoogt het effect van de accentuering. Belangrijk: om lichtvervuiling te vermijden, dient omhoog gericht licht niet voorbij het doeloppervlak te stralen.
