Kleur van het door een lamp afgegeven licht. De lichtkleur kan door xy-coördinaten als kleurlocatie in de kleurdefinitie CIE, bij witte lichtkleuren ook als kleurtemperatuur worden aangegeven. Voor witte lichtkleuren bestaat bovendien een grove classificatie in de lichtkleuren warmwit (ww), neutraalwit (nw) en daglichtwit (tw). Dezelfde lichtkleuren kunnen verschillende spectrale verdelingen en een overeenkomstig verschillende kleurweergave hebben.
Kleur is een belangrijk onderdeel van de visuele waarneming. Zonder daglicht of kunstmatige verlichting is ze niet waar te nemen. De combinatie van lamp en filter biedt een veelvoud aan vormgevingsmogelijkheden om met kleurrijk licht ruimtes en objecten in hun lichteffect te benadrukken of te veranderen. Het begrip lichtkleur omvat het witte en gekleurde licht. Warmwit, neutraalwit en daglichtwit worden van de witte lichtkleur afgeleid. Het gekleurde licht omvat het volledige zichtbare spectrum.
Lichtkleur
Met lichtkleur wordt een kleur bedoeld, die door een lichtbron wordt uitgestraald. Deze ontstaat uit de som van het uitgestraalde lichtspectrum. De aard van de lichtkleur wordt gedefinieerd met behulp van kleurtoon, verzadiging en helderheid. Het gebruik van kleurfilters genereert kleurrijk licht. Hierdoor is het mogelijk om ruimten in hun kleur te veranderen, zonder ze fysiek te veranderen. Met additieve kleurmenging wordt het mengen van meerdere lichtkleuren bedoeld.
Het grotere aandeel van rood in warmwit licht laat de ruimte warmer lijken dan met neutraalwit licht. Het grotere aandeel van blauw in daglichtwit licht genereert een koelere sfeer in de ruimte.
Aan warme lichtkleuren worden met name bij lagere verlichtingssterktes en bij gericht licht de voorkeur gegeven, terwijl koude lichtkleuren bij hoge verlichtingssterktes en diffuse verlichting worden geaccepteerd. Wit licht wordt via de aanduiding van kleurtemperatuur, kleurweergave, kleurlocatie en spectrum beschreven. De witte kleurtemperatuur wordt ingedeeld in de drie hoofdgroepen warmwit, neutraalwit en daglichtwit. Een goede kleurweergave genereert bij de verlichting slechts een kleine kleurafwijking. De kleurlocatie kenmerkt de kleur in het CIE-diagram.
In vergelijking met de basiskleuren geel, blauw en rood zijn de kleuren amber en magenta zwakker in hun uitdrukking. Gele en rode lichtkleuren genereren een warme ruimtelijke sfeer. Blauwe lichtkleuren laten een koelere indruk ontstaan.
In de architectuurbelichting worden kleuren uit het daglichtspectrum als natuurlijk ervaren: Magenta (lichtsituatie bij zonsondergang), amber (lichtstemming bij zonsopgang), night blue (heldere nachthemel) en sky blue (hemellicht overdag). Voor kleurrijk licht zijn de gegevens voor de kleurlocatie en het spectrum van belang. De kleurlocatie wordt door coördinaten in het CIE-diagram aangegeven. Een lichtkleur kan daarbij door verschillende kleurspectra worden gevormd.
Sony Center, Berlijn
Glaspaviljoen Glasvakschool Rheinbach
Hong Kong and Shanghai Bank
ERCO, Lüdenscheid
Bij de presentatieverlichting kunnen door een gericht gebruik van lichtkleuren helderdere kleuren van de verlichte objecten worden bereikt. Ter ondersteuning van het daglicht in kantoorruimtes wordt vaak daglichtwit gebruikt.
ERCO P3, Lüdenscheid
Zürich Versicherungen, Buenos Aires
Teattri Ravintola, Helsinki
Teattri Ravintola, Helsinki
Kleur van het door een lamp afgegeven licht. De lichtkleur kan door xy-coördinaten als kleurlocatie in de kleurdefinitie CIE, bij witte lichtkleuren ook als kleurtemperatuur worden aangegeven. Voor witte lichtkleuren bestaat bovendien een grove classificatie in de lichtkleuren warmwit (ww), neutraalwit (nw) en daglichtwit (tw). Dezelfde lichtkleuren kunnen verschillende spectrale verdelingen en een overeenkomstig verschillende kleurweergave hebben.
Lichtkleur is de kleur van het door een lamp afgegeven licht. De lichtkleur kan door x,y-coördinaten als kleurplaats in de kleurdefinitie CIE, en bij witte lichtkleuren ook als kleurtemperatuur TF worden aangegeven. Bij de kleurdefinitie CIE wordt de lichtkleur uit de spectrale samenstelling berekend en in een doorlopend, tweedimensionaal diagram weergegeven. De kleurtoon wordt via de kleurplaats van de spectraalkleur en de verzadiging gedefinieerd. Door de opbouw van het diagram ontstaat een kleurvlak, dat alle reële kleuren omvat. Het kleurvlak wordt door een boogdeel omsloten, waarop de kleurplaatsen van de volledig verzadigde spectraalkleuren liggen. In het binnenste van het vlak bevindt zich het punt van de minste verzadiging, dat als witpunt wordt aangeduid. Alle verzadigingstrappen van een kleur kunnen nu op de rechte lijn tussen het witpunt en de desbetreffende kleurplaats worden aangetroffen; alle mengingen tussen twee kleuren liggen ook op een rechte lijn tussen de desbetreffende kleurplaatsen.
De Planckcurve bevat de kleurplaatsen van de Planckse straling van alle temperaturen. Aangezien de kleurplaats van een lichtbron vaak in de buurt van de curve ligt, wordt uitgaande van de curve van het zwarte lichaam een lijnenfamilie van meest overeenkomende kleurtemperaturen ingevoerd. Met behulp hiervan kunnen ook lichtkleuren, die niet op deze curve liggen, door een meest overeenkomende kleurtemperatuur worden aangeduid. Bij gloeilampen komt de meest overeenkomende kleurtemperatuur in de buurt van de daadwerkelijke temperatuur van de gloeilampspiraal. Bij ontladingslampen wordt de meest overeenkomende kleurtemperatuur aangegeven.
Hoofdgroepen van kleurtemperaturen
Voor witte lichtkleuren bestaat er daarnaast ook nog een indeling in drie hoofdgroepen: het warmwitte bereik (ww) met meest overeenkomende kleurtemperaturen onder 4000 K, het neutraalwitte bereik (nw) tussen 4000 en 5000 K en het daglichtwitte bereik (tw) met meest overeenkomende kleurtemperaturen boven 5000 K. Gelijke lichtkleuren kunnen verschillende spectrale verdelingen en een bijbehorende verschillende kleurweergave hebben.
